جداسازی و شناسایی میکروارگانیسم های مهارکننده رشد برخی از قارچ های بیماری زا با استفاده از روش های ملکولی

جداسازی و شناسایی باکتریهای آنتاگونیست بعنوان بخشی از ذخایر زیستی از منابع طبیعی بدلیل قابلیت استفاده در کنترل بیولوژیک و فراهم آوردن شانس استحصال متابولیت های مهاری باارزش با قابلیت استفاده در برنامه های طراحی و تولید داروهای ضدقارچی جدید، توجه محققین را بیش از هر زمان دیگر به خود معطوف داشته است. تحقیق حاضر با هدف جداسازی و شناسایی باکتری های مهار کننده رشد برخی از قارچ های بیماریزا در انسان و حیوانات شامل درماتوفیت ها و ساپروفیت های دارای اهمیت پزشکی انجام گرفته است. تعداد 148 نمونه خاک مناطق مختلف تهران بصورت نقطه ای در مجاورت آسپرژیلوس نایجر در محیط کشت جامد گلوکز- عصاره مخمر (gy) از نظر حضور باکتریهای مهاری مورد غربالگری قرار گرفتند. باکتری های موجود در خاک های مهاری از طریق کشت سوسپانسیون خاک در پلیت های gy جداسازی و انتقال به پلیت های جدید، جداسازی و خالص شدند. باکتریهای مهاری از طریق روش غربالگری کشت خطی بر روی محیط gy در مجاورت قارچ آسپرژیلوس نایجر، شناسایی شدند. تاثیر مهاری این باکتریها بر رشد سایر قارچ های مورد بررسی به روش کشت خطی در محیط gy مورد ارزیابی قرار گرفت. باکتریهای دارای بیشترین تاثیر مهاری با استفاده از روش pcr و تکثیر ژن 16s rrna و مقایسه توالی های ژنومی با توالی های شناخته شده موجود در gene bank شناسایی گردیدند. بر اساس نتایج بدست آمده، از میان 148 نمونه خاک مورد بررسی، تعداد 36 نمونه قادر به مهار رشد قارچ بودند. از کشت 36 نمونه خاک با خاصیت مهارکنندگی قارچ، 97 باکتری مختلف جدا گردید که 16 ایزوله قادر به مهار رشد بالا، 32 ایزوله قادر به مهار رشد متوسط تا ضعیف و 49 ایزوله قادر به مهار رشد قارچ نبودند. بر اساس آنالیز توالی ژن 16s rrna باکتریهای با مهار رشد بالا بصورت آسینتوباکتر بومانی (1 استرین)، باسیلوس سابتیلیس (5 استرین)، باسیلوس آمیلولیکوفاسینس (6 استرین)، باسیلوس والیسمورتیس (2 استرین)، سودوموناس کلرورافیس (1 استرین) و اکتینومیست (1 استرین) شناسایی گردیدند. نتایج حاصل از کشت باکتریهای فوق در مجاورت قارچ های مورد بررسی شامل آسپرژیلوس فلاووس، آسپرژیلوس نایجر، میکروسپوروم کانیس، میکروسپوروم جیپسئوم، ترایکوفایتون منتاگروفایتس، ترایکوفایتون روبروم، ترایکوفایتون تونسورانس، ترایکوفایتون ویولاسئوم، اپیدرموفایتون فلوکوزوم، فوزاریوم مونیلی فورم و پنیسیلیوم با استفاده از روش کشت خطی در محیط جامد gy نشان داد که تمامی باکتریهای مذکور قادر به مهار معنی دار رشد کلیه قارچ های مورد بررسی در سطوح مختلف از 10 تا 100 درصد بودند. در مجموع، باکتریهای مهاری تاثیر ضدقارچی بیشتری برعلیه درماتوفیت ها در مقایسه با قارچهای رشته ای داشتند. در میان باکتریهای مورد بررسی، سودوموناس کلرورافیس بیشترین تاثیر ضدقارچی را از خود نشان داد که در کشت مایع در محیط gy براث از حداقل 34/58 درصد برای قارچ پنیسیلیوم تا حداکثر 88/97 درصد برای ترایکوفیتون تونسورانس متغییر بود. باکتریهای مهاری شناسایی شده در تحقیق حاضر میتوانند بعنوان کاندیدی مناسب جهت کنترل بیولوژیک قارچهایی نظیر آسپرژیلوس فلاووس، آسپرژیلوس نایجر و فوزاریوم مونیلیفورم و همچنین استخراج، شناسایی و بکارگیری متابولیت های مهاری آنها در طراحی و تولید داروهای ضدقارچی مورد استفاده قرار گیرند.